برای بسیاری از مدیران سازمان ها، یک مسئله مهم وجود دارد و آن هم این است که چگونه میتوانند عملکرد کارمندان خود را ارتقا دهند؟ در حقیقت این یک جرقه برای شروع روانشناسی صنعتی سازمانی بود. به همین علت روانشناسی صنعتی سازمانی امروزه در میان بسیاری از مدیران سازمان ها و شرکت ها محبوب است. این هدف و دیگر اهداف سازمان، از طریق برگزاری دوره های روانشناسی صنعتی سازمانی تا حدود زیادی قابل بهبودی است. این دوره ها فواید بسیار زیادی برای کارمندان و مدیران دارد. به همین علت در ادامه سعی خواهیم داشت تا به موضوعات زیر بپردازیم:
- روانشناسی صنعتی و سازمانی چیست؟
- وظایف روانشناس صنعتی سازمانی چیست؟
- سرفصل های دوره های روانشناسی صنعتی سازمانی
- برگزاری دوره های روانشناسی صنعتی سازمانی چه فوایدی دارد؟
- اهمیت برگزاری دوره های روانشناسی صنعتی و سازمانی
روانشناسی صنعتی سازمانی چیست؟
روانشناسی صنعتی و سازمانی (که به آن روانشناسی I/O نیز میگویند) با مطالعه علمی رفتار انسان در سازمان ها و محل کار مشخص میشود که بر استخراج اصول رفتار فردی، گروهی و سازمانی و به کارگیری این دانش برای حل مشکلات کاری متمرکز است.
تمرکز روانشناسی صنعتی سازمانی بر رفتار انسان در محیط های کاری است. بنابراین، جمعیت های تحت تاثیر روانشناسی صنعتی سازمانی شامل موارد زیر است:
- افراد و متقاضیان کسب و کار
- افراد شاغل در صنعت
- جمعیت کارگران
- افراد دانشگاهی
- سازمان های بهداشتی
روانشناسان صنعتی سازمانی دانشمند – آزمایشگرانی هستند که در طراحی، اجرا و تفسیر تحقیقات در روانشناسی تخصص دارند و یافته های خود را برای کمک به رسیدگی مشکلات انسانی و سازمانی در زمینه کار سازمان یافته به کار میگیرند.
روانشناس صنعتی سازمانی چه وظایفی دارد؟
1. استخدام
روانشناس سازمانی به بخش منابع انسانی کمک میکند تا فرآیندهای استخدام و انتخاب پرسنل، از جمله آگهی های شغلی، تعریف صلاحیت های ضروری و … را توسعه دهد.
2. آموزش و رشد کارکنان
روانشناسان صنعتی تحلیل های شغلی را انجام میدهند که در آن مهارت ها و توانایی های مورد نیاز برای انجام موثر یک کار خاص مشخص میشود. اطلاعات و بینش به دست آمده از این تحلیل ها برای توسعه و ارزیابی برنامه های آموزشی و توسعه مهارت های کارکنان استفاده میشود.
3. رضایت کارکنان و زندگی کاری
روانشناسی سازمانی با رضایت شغلی، انگیزه کاری، سلامت، ایمنی و رفاه کارکنان سروکار دارد. از این نظر، این حوزه از روانشناسی در تلاش برای ارزیابی رفاه و شادکامی کارکنان در محل کار، یافتن راه هایی برای بهبود فرهنگ محیط کار و به کارگیری برنامه هایی برای تطبیق زندگی کاری و خانوادگی است.
4. ارزیابی عملکرد
روانشناسی سازمانی به سازمان ها کمک میکند تا با توسعه و انجام ارزیابی های عملکرد و ارائه بازخورد و توصیه ها، عملکرد کارکنان را اندازه گیری و مدیریت کنند. بازخورد به دست آمده از کارمندان اغلب برای تصمیم گیری در مورد پاداش و ارتقا استفاده میشود.
5. توسعه و مدیریت سازمان
روانشناسی صنعتی سازمانی نیز به ساختار و عملکرد سازمان میپردازد. یک سازمان برای تعیین درجه کارایی، بهره وری و سودآوری و کمک به تصمیم گیری های مربوط به فرهنگ کاری و تغییرات ساختاری سازمان، به این حوزه نیاز دارد.
دوره های روانشناسی صنعتی – سازمانی چیست؟
همانطور که گفتیم، یکی از وظایف روانشناس، آموزش و رشد کارکنان، سنجش عملکرد، انگیزش و سیستم های پاداش در محل کار است. در نتیجه اغلب در دوره های روانشناسی صنعتی سازمانی، روانشناس اغلب موضوعات زیر را مورد بررسی قرار میدهد:
- شناسایی نیازهای آموزشی و توسعه
- طراحی و بهینه سازی شغل و کار و کیفیت زندگی کاری
- تدوین و اجرای برنامه های آموزشی و ارزیابی اثربخشی آنها
- مربیگری برای کارکنان
- تدوین معیارهایی برای ارزیابی عملکرد افراد و سازمانها
- ارزشیابی عملکرد کارکنان
- ارتقا مهارت های شغلی
- نحوه گزینش صحیح کارکنان برای موقعیت های شغلی مختلف
- نحوه تحلیل شغلی
- تقویت مهارت های روانشناختی مدیران و پرسنل
- ارزیابی ترجیحات مصرف کننده، رضایت مشتری و استراتژی های بازار
علاوه بر این، دوره های روانشناس صنعتی سازمانی میتواند محتوایی متفاوت برای مدیران و پرسنل داشته باشد که به شرح زیر است:
موضوعات مورد بررسی برای مدیران
- روانشناسی مدیریت
- رفتار سازمانی
- راهکارهای مدیریت خشم
- اصول مصاحبه شغلی
- نحوه مدیریت زمان
- اصول و امور مربوط به استخدام
- شناخت تفاوت های فردی کارکنان
- روانشناسی بهره وری
موضوعات مورد بررسی برای پرسنل
- مشتری مداری و نحوه صحیح برخورد با مشتریان
- راه های مدیریت خشم
- شناخت تفاوت های فردی
- نحوه مدیریت زمان
- روانشناسی کار
دوره های روانشناسی صنعتی سازمانی چه فوایدی دارد؟
در اینجا برخی از مزایای روانشناسی سازمانی برای شرکت ها و کارکنان آورده شده است:
فواید دوره های روانشناسی صنعتی سازمانی برای شرکت ها
اجرای یک برنامه روانشناسی سازمانی مزایای بیشماری را برای یک شرکت به ارمغان می آورد، زیرا این رشته ای از روانشناسی است که سعی میکند منافع شرکت و کارکنان آن را به طور مشترک و سودمند حفظ کند. علاوه بر این، زمینه ارتباطی موثر میان این دو را انجام میدهد.
هدف این حوزه ارائه راهبردهایی برای تقویت فرهنگ سازمانی است. این به ایجاد یک محیط سالم کمک میکند که به طور قابل توجهی بهره وری و تعهد کارکنان را افزایش میدهد. بنابراین، این به معنای کاهش هزینه های گردش مالی و فرآیندهای جدید استخدام است.
فواید دوره های روانشناسی صنعتی سازمانی برای کارمندان
وظایفی که توسط روانشناس صنعتی سازمانی انجام میشود، مسبب کمک به حل کارآمدتر مشکلات هستند. در بسیاری از مواقع، روانشناسان حتی از کمک خود کارمندان برخوردار میشوند تا کارمندان احساس کنند بخشی از راه حل هستند.
علاوه بر این، این حوزه نیز نشان دهنده بهبود کیفیت زندگی کارکنان است.روانشناسان سعی میکنند به کارمندان کمک کنند تا ترجیحات خود را بشناسند. همچنین آنها اقداماتی را ترویج میکنند که به کارکنان اجازه میدهد آشتی بیشتری با زندگی شخصی، برنامه های شغلی، رابطه با همکاران خود و غیره انتخاب کنند و به آنها امکان میدهد با کار خود راحتتر باشند.
اهمیت برگزاری دوره های روانشناسی صنعتی و سازمانی
در یک کلام، دوره های روانشناسی صنعتی سازمانی موجب ایجاد فرهنگ سازمانی میشود. فرهنگ سازمانی شامل ارزش ها و باید و نبایدهای یک سازمان یا شرکت است. به عبارتی دیگر، فرهنگ سازمانی عنصر ناملموسی است که اقدامات سازمان، تصمیم گیری، فضای محل کار و بسیاری موارد دیگر را هدایت میکند.
این شامل تعریف ارزش ها و ایجاد یک تعریف از کارها است، اما در واقعیت مستلزم چیزهای بیشتری است. اگر سازمان شما دارای یک فرهنگ کاملاً درک شده است که توسط کارمندان شرکت پذیرفته شده است، کارکنان به نظارت کمتری نیاز خواهند داشت. همچنین کارمندان در تعاملات خود با یکدیگر، مشتریان و مراجعان بیشتر مطابق با ارزش ها و اهداف شرکت عمل میکنند. این بیشتر محیط سازمان را منعکس میکند.
روانشناسی صنعتی سازمانی میتواند هم برای درک و هم شکل دادن به فرهنگ سازمانی مورد استفاده قرار گیرد. با مطالعه روانشناسی جمعی یک سازمان، یک روانشناس سازمانی میتواند به مدیران کمک کند تا فرهنگ موجود در حال حاضر را درک کنند. سپس، آنها میتوانند به تعیین اینکه آیا این فرهنگ با اهداف و ارزش های اعلام شده شرکت همسو است یا خیر، کمک کنند. در نهایت، دوره های روانشناسی صنعتی سازمانی میتواند به کسب و کار کمک کند تا فرهنگ سازمانی را در آینده بهبود بخشد یا تغییر دهد و آن اهداف و ارزش های اعلام شده را تشویق کند.
در نهایت باید بگوییم که آموزش و رشد یک حوزه بسیار گسترده در زمینه روانشناسی صنعتی سازمانی است. امروزه بهبود مستمر مهارت های نیروی کار برای به روز ماندن در دنیای تجارت، ضروری است. اکثر شرکت ها به این درک رسیده اند که این یک بخش حیاتی از تجارت موفق است. بنابراین، اکثر سازمان ها به نوعی به دنبال برگزاری دوره های روانشناسی صنعتی سازمانی هستند.
منابع: smallbusiness.chron.com، apa.org، questionpro.com، universalclass.com